دولت بهتر است در امر ازدواج مداخله نکند

بحث ازدواج، همسریابی و همسان‌گزینی یکی از مهم‌ترین بخش‌های اخبار این روزهاست. هفته ازدواج هم بهانه‌ای شد تا به این مسئله پررنگ‌تر از قبل پرداخته شود. به همین مناسبت نیز شاخه‌های طوبی با یکی از سازمان‌های مردم‌نهاد حوزه ازدواج و همسریابی گفتگویی داشته است که در ادامه می‌خوانید.

موسسه فرهنگی خانواده امین با مدیریت جعفر ساوالان‌پوراردبیلی، به عنوان یک سازمان مردم‌نهاد در حوزه ازدواج، مشاوره و همسریابی در تهران فعالیت می‌کند. این موسسه از سال گذشته به عنوان دبیرخانه کمیته صیانت از نهاد خانواده استانداری تهران انتخاب شده است.

از چه سالی فعالیت‌تان را آغاز کردید؟

از سال ۱۳۷۹ به صورت غیررسمی فعالیت‌مان را آغاز کردیم و در سال ۱۳۸۳ رسما موفق به کسب مجوز موسسه شدیم.

در کدام استان، شهر یا شهرستان‌ها فعالیت دارید؟

فعالیت موسسه به صورت سراسری است ولی دفتر مرکزی در تهران است.

موسسه امین در چه حوزه‌ای فعالیت می‌کند؟

به طور کلی فعالیت‌های موسسه در حوزه مشاوره خانواده، همسریابی و مسائل حقوقی خانواده است. ما اولین تفکر و موسسه در مورد موضوعی بودیم که الان هیجانش در جامعه ایجاد شده است؛ یعنی همسریابی و همسان‌گزینی. زمانی که ما در این حوزه شروع به فعالیت کردیم هیچ مجموعه‌ای بر روی این موضوع کار نمی‌کرد و حتی برای ثبت سمن در وزارت کشور این نوع فعالیت برای کارمندان وزارتخانه مفهوم و قابل درک نبود. آغاز فعالیت در این زمینه بدین معنی بود که دیگر روش‌های سنتی پاسخگوی جامعه نیست، علاوه بر این سرعت و دقت عمل روش‌های گذشته پایین است و نیاز به سبک‌های نوین همراه با دانش روز است. البته در ابتدا شکل کار موسسه به این صورت نبود و فرآیند کار کم‌کم به شیوه امروزی تکمیل شد. ایده ما این بوده است که درست انتخاب کنیم، درست مشاوره دهیم و درست از خانواده مراقبت کنیم.

در مورد شیوه کار موسسه در بحث همسریابی کمی بیشتر توضیح دهید.

شیوه کار ما به این صورت است: معرفی، گزینش، ملاقات، مشاوره، ارتباط با خانواده و ازدواج. معرفی به سه شیوه صورت می‌گیرد، فرد می‌تواند انتخاب کند یا انتخاب بشود و یا از مشاور بخواهد فردی را برای او انتخاب کند. در موسسه ۱۶ گروه سنی و تحصیلی وجود دارد که هر کس می‌تواند در گروه متناسب با خودش انتخاب کند و یا انتخاب شود؛ به عبارتی دسترسی افراد محدود است و باید از گروه نظیر خودش انتخاب کند. چندین مشاور، روانشناس و پزشک نیز در موسسه حضور دارند که افراد را در مسیر انتخاب راهنمایی می‌کنند تا آسیبی متوجه طرفین نشود. ملاقات‌های اولیه در محیط موسسه صورت می‌گیرد و خانواده‌ها در جریان قرار می‌گیرند. توجه به والدین از لحاظ احترام و اینکه در جریان باشند مورد اهمیت است ولی روند کار توسط مشاورین انجام و پیگیری می‌شود.

تا به حال چند مورد ازدواج در موسسه امین صورت گرفته است؟

۲۰۷۸ مورد ازدواج در موسسه اتفاق افتاده و یک مورد طلاق. این آمار نشان‌دهنده موفقیت ما و مشاورین موسسه در روند انتخاب و همسریابی صحیح است. برخلاف آنچه در جامعه رخ می‌دهد که حدود یک‌دوم ازدواج‌ها منجر به طلاق می‌شود.

موسسه امین تا به امروز چه تعداد مراجع داشته است؟ این مراجعین بیشتر جزو کدام دسته از اقشار جامعه هستند؟

حدود ۶۰هزار نفر مراجع داشتیم. نزدیک به ۴۰هزار نفر ثبت نام برای همسریابی و ازدواج؛ بقیه نیز برای استفاده از خدمات مشاوره موسسه مراجعه کرده‌اند. از تمام اقشار اجتماعی مراجع داشته‌ایم، حدود ۹۳درصد از مراجعین موسسه افراد تحصیل‌کرده هستند. سهم بزرگی از ایجاد فرهنگ مشاوره پیش از ازدواج توسط موسسه امین صورت گرفته است.

در مورد نوع مشاوره‌هایی که در موسسه ارائه می‌شود کمی توضیح دهید.

ما در موسسه سه نوع مشاوره ارائه می‌دهیم. مشاوره عمومی، که تناسب و هماهنگی طرفین براساس ویژگی‌های ظاهری و اولیه است. مشاوره تخصصی، انجام تست‌های شخصیت و مصاحبه‌هایی که با طرفین صورت می‌گیرد. مشاوره جنسی و زناشویی، که این مشاوره متناسب با مهارت‌های زناشویی و براساس ویژگی‌های افراد ارائه می‌شود. بجز این موارد کمی هم آموزش‌هایی در زمینه مهارت‌های زناشویی، حقوقی و خانوادگی به افراد داده می‌شود.

حق عضویت یا هزینه‌ای هم برای ارائه این خدمات دریافت می‌شود؟

بله، طبق اساس‌نامه از مراجعین ۱۳۰هزارتومان دریافت می‌شود؛ البته افراد بی‌بضاعت رایگان و به دانشجویان ۴۰درصد تخفیف داده می‌شود تا به مدت دو ماه از خدمات موسسه بهره ببرند.

انگیزه شروع این فعالیت چه بود؟

انگیزه شخصی که در جامعه و دانشگاه با جوانان ارتباط دارد و تدریس می‌کند مشخص است. وضعیت جوانان، شرایط ازدواج و روابط جنسی در ایران که منحصر به تشکیل خانواده است و هر نوع ارتباطی خارج از این دایره، غیرقانونی و غیرمشروع محسوب می‌شود. این امر مهم‌ترین انگیزه برای فراهم‌سازی امکانات ازدواج جوانان است. یک روز در سال ۱۳۷۸ رفته بودم خوابگاه دانشجویی دانشگاه امیرکبیر، با دانشجویی برخورد داشتم که در ظاهر حال و حوصله نداشت. در ارتباطی که باهم داشتیم متوجه شدم دختری را می‌خواهد که خانواده‌ها رضایت به ازدواج ندارند. دخترخانم ساکن دبی بود و خانواده آقاپسر در شیراز زندگی می‌کردند. این آشنایی به دلیل ماموریت کاری پدر اتفاق افتاده بود که به دلیل عدم رضایت خانواده‌ها به سرانجام نرسیده بود. پس از اطلاع از ماجرا، به دبی سفر کردم و با پدر دخترخانم صحبت کردم و رضایتش را گرفتم. بعد از برگشت نیز به شیراز سفر کردم و با پدر آقاپسر صحبت‌‌هایی داشتم که بسیار سرسخت بود اما موفق به کسب رضایت شدم و این ازدواج اتفاق افتاد. این مسئله انگیزه‌ای شد برای ایجاد موسسه و شروع فعالیت در حوزه ازدواج و همسریابی.

موسسه امین برنامه یا طرح خاصی برای آینده ندارد؟

ما طرحی در ارتباط با سازمان‌دهی موسسات همسریابی به وزارت کشور و وزارت ورزش و جوانان ارائه کردیم اما متاسفانه تا به حال پیگیری‌ها اثربخش نبوده است. نظر ما بر این است که دولت در امر ازدواج دخالتی نداشته باشد و بحث خانواده و ازدواج را به مردم و سازمان‌های مردم‌نهاد بسپارد. سمن‌های حوزه ازدواج و خانواده به صورت یک صنف، ساختارمند فعالیت کنند و از درون نظارت داشته باشند. در حال حاضر هیچ کس مسئول امر ازدواج در کشور نیست اما همه در این حوزه نظر و طرح می‌دهند.

چه مشکلات و موانعی در مسیر فعالیت‌های مردم‌نهاد و خودجوش وجود دارد؟

مشکل اساسی عدم توجه به کار مهمی است که ما در حال انجام آن هستیم. سیستم دولتی درک درستی از ابعاد کار ما ندارد و نمی‌داند فعالیت در این حوزه چه نقش مهمی در جامعه ایفا می‌کند. جوسازی‌هایی بی‌اساس، مزاحمت از سمت ساختارهایی که ارتباطی با سمن‌ها ندارند، عدم نظارت صحیح، درخواست مالیات، مسکلات مربوط به تمدید مجوز و… سنگ‌اندازی‌هایی است که مانع فعالیت مفید می‌شود. متاسفانه تفکر حاکم در مورد چگونگی فعالیت سازمان‌های مردم‌نهاد اطلاعات درستی ندارد و این امر از موانع بزرگ ما محسوب می‌شود.

به نظر شما چه مهم‌ترین معضلات حوزه زنان و خانواده در چه بخش‌هایی است؟

به نظر من زنان و خانواده اشتباه است، بلکه زنان، مردان و خانواده؛ چراکه یک رکن از خانواده مردان هستند که شما در سوال آن را نادیده گرفتید. خانواده متشکل از دو رکن زن و مرد است که عدم توجه به این امر مشکل‌آفرین است. اما مهم‌ترین معضل ما، ندانستن این سه مسئله است؛ ما نمی‌دانیم، چه زمانی، با چه کسی، و چگونه ازدواج کنیم؟ این مسائل آموزش داده نشده و برنامه تشکیل زندگی برای افراد مجهول است. اینجا نقش مشاور پررنگ می‌شود که متاسفانه یکی از مشکلات ما در حال حاضر نداشتن مشاور بومی، عرفی و متخصص است. در گذشته برخی از بزرگان فامیل این نقش را داشتند اما حالا این نقش وجود ندارد و همین امر باعث بروز مسائل بسیاری از جمله انفجار طلاق، اختلاف و… در خانواده می‌شود.

با تشکر از اینکه وقت خودتان را به شاخه‌های طوبی اختصاص دادید.

http://womenngonet.ir/2557