آمار ازدواج همچنان نزولي است، درست بر‌خلاف آمار جدايي‌ها كه با شتاب در حركت است و خط قرمزها و هشدارها را پشت سر گذاشته و با وجود آنكه چند سالي مي‌شود اين فرآيند بر همين منوال طي شده اما هنوز مسئولان نتوانسته‌اند براي بحراني كه مي‌رود تا نهاد خانواده را با تهديد جدي مواجه كند، تدبيري بينديشند. اين در حالي است كه مطابق پژوهش‌هاي انجام شده ازدواج اولويت تنها 3/5 درصد از جوانان دم بخت است.
آمارها خبرهاي خوشي از وضعيت آينده خانواده در كشورمان ندارند. اگر به سراغ آمار سازمان ثبت اسناد برويم مي‌بينيم مقايسه ميان ازدواج و طلاق طي سال‌هاي اخير حكايت از سير صعودي طلاق در برابر سير نزولي ازدواج دارد. طبق آمارهاي موجود، نسبت ازدواج به طلاق از 6/12 درصد در سال ۹۰ به 4/43 درصد در سال ۹۳ رسيده كه اين آمار از كاهش ۲۷ درصدي نسبت ازدواج به طلاق در چهار سال گذشته حكايت دارد. از سوي ديگر به گفته محمد‌رضا رستمي، معاون ساماندهي جوانان وزارت ورزش و جوانان، از 24ميليون جوان 15 تا 29 ساله تنها 3/5 درصدشان به خانه بخت رفته‌اند و بيش از 95 درصد از آنان همچنان مجردند. اين 3/5 درصد شايد همان 3/5 درصدي باشند كه ازدواج را به عنوان اولويت خود اعلام كرده‌اند.
بي‌رغبتي جوانان و فرصت‌هايي كه مي‌سوزد
به گفته محمد‌اسماعيل مطلق، مديركل سلامت خانواده وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشكي 6 ميليون و 600 هزار دختر 15 تا 49 ساله ايراني در سن باروري ازدواج نكرده‌اند. وي به آماري اشاره مي‌كند كه بر اساس نظرسنجي‌هاي انجام شده توسط وزارت ورزش و جوانان تنها 3/5 درصد از پاسخ‌دهندگان، ازدواج را اولويت زندگي خود ذكر كرده‌اند و مابقي با طرح مشكلاتي همچون اشتغال، تحصيل و نابساماني وضعيت مالي و معيشتي رغبتي به امر ازدواج نشان نداده‌اند. بي‌رغبتي بيش از 95 درصد از جوانان به ازدواج موجب شده هم‌اكنون سالانه بيش از 440 هزار فرصت فرزندآوري در كشور از دست برود. البته در مفهوم واقعي نمي‌توان يك جوان را به ازدواج «بي‌رغبت» دانست بلكه شايد «تن‌ندادن به مسئوليت ازدواج» علت واقعي كاهش ازدواج‌ها است. از طرفي نابساماني مالي هم، گزينه‌اي واقعي نيست زيرا بسياري از متمولين هم با بحران ازدواج فرزندانشان مواجهند.
تحقق 140 ازدواج از 100 هزار ازدواج
هر‌چند دغدغه معيشت و اشتغال آنقدر ذهن جوانان را به خود مشغول كرده كه كمتر كسي به فكر ازدواج كردن بيفتد اما پيدا كردن همسر مناسب هم يكي از دغدغه‌هايي است كه ذهن بيش از 11 ميليون جوان دم‌بختي را كه رفته رفته دارد از زمان ازدواج‌شان مي‌گذرد، به خود مشغول كرده است. جدي بودن اين دغدغه را مي‌توان از پا گرفتن صدها سايت غير‌مجاز همسريابي متوجه شد؛ سايت‌هايي كه نه فقط در پيدا كردن نيمه گمشده جوانان نقشي نداشتند بلكه گاهي وقت‌ها به خصوص براي دختران جوان چالش‌هايي جدي را ايجاد كرده‌اند. حالا چند ماهي مي‌شود كه سايت همسان گزيني مؤسسه تبيان به عنوان تنها سايت مورد تأييد نيروي انتظامي و وزارت ورزش و جوانان را‌ه‌اندازي شده است. به گفته مدير پروژه همسان‌گزيني تبيان از ۲۵ خرداد تا‌كنون ۱۶ هزار و۵۰۰ نفر در بخش همسان‌گزيني سايت تبيان اطلاعات خود را ثبت كرده‌اند و ۱۴۰ ازدواج انجام شده است. زهره حسيني مي‌افزايد: بيشترين ثبت‌نامي‌ها متولدين دهه ۶۰ بوده‌اند. همچنين ۸ درصد از متقاضيان سايت افرادي بوده‌اند كه سابقه ازدواج قبلي داشته‌اند كه همسرشان فوت شده يا متاركه كرده‌اند و ۹۲ درصد افرادي هستند كه سابقه ازدواج ندارند. ثبت 140 مورد ازدواج از طريق اين سايت در حالي است كه بنا بود سالي 110 هزار جوان از اين مسير به خانه بخت فرستاده شوند و اين آمار نشان مي‌دهد كه سايت همسان‌گزيني تبيان هنوز نتوانسته جايگاه خود را در بين جوانان و خانواده‌ها پيدا كند. آمار پايين ازدواج‌هاي صورت گرفته به همت اين مؤسسه شايد هم بيانگر آن است كه اصلي‌ترين مانع ازدواج جوانان دم‌بخت يافتن گزينه مناسب نيست و براي به ثمر رسيدن اين مهم مقدمات ديگري مورد نياز است.
آنطور كه مدير پروژه همسان‌گزيني تبيان مي‌گويد، به لحاظ تحصيلات نيز بيشترين سطح تحصيلي كارشناسي و سپس كارشناسي ارشد و دكترا است و از نظر وضعيت اقتصادي و جايگاه مالي افراد نيز اغلب متقاضيان قشر متوسط جامعه هستند. با عنايت به سطح تحصيلات افرادي كه در اين سايت ثبت‌نام كرده‌اند، مي‌توان به اين نتيجه رسيد كه سيستم آموزشي ما هيچ نقشي در آمادگي افراد براي ورود به جامعه و كسب مهارت‌هاي زندگي ندارد. بالا رفتن طلاق‌هاي توافقي و طلاق عاطفي در كنار كاهش آمار ازدواج و بالا رفتن سن ازدواج نشانه‌اي است از اينكه در بسياري از مفاهيم و سرفصل‌هاي نظام آموزشي به عنوان اصلي‌ترين پايگاه آموزش افراد جامعه بايد تجديد‌نظر كنيم.
جوان آنلاین – زهرا چیذری
اولین باشید که نظر می دهید