جزیره زنان دزدیده شده برای ازدواج …!

در پی انتشار ویدیوهایی از دزدیده شدن دو زن و مطرح شدن این مساله در سطح ملی، مقامات اندونزی وعده داده‌اند تا رسم مناقشه‌برانگیز عروس‌دزدی را در جزیره دورافتاده سومبا ممنوع کنند.

سیترا (نامی مستعار برای حفظ هویت این زن) فکر می‌کرد که در حال رفتن به یک جلسه کاری است. دو مرد که خود را مامور محلی معرفی کرده بودند، به او گفتند که می‌خواهند بودجه پروژه‌ای را که زیر نظر او در یک سازمان خیره در حال اجرا بود بررسی کنند.

او که در آن زمان ۲۸ سال داشت از اینکه تنهایی سر این جلسه برود نگران بود، اما از آنجایی که می‌خواست در کار خودی نشان دهد دلواپسی‌ها را کنار گذاشت.

یک ساعت بعد از شروع، آن‌ها پیشنهاد کردند که جلسه در جای دیگری ادامه پیدا کند و از او دعوت کردند که با ماشین آن‌ها برود. او اما اصرار داشت که با موتورسیکلت خودش برود، ولی تا آمد موتور را روشن کند چند مرد دیگر بر سرش ریختند.

او می‌گوید “داشتند من را هل می‌دادند داخل ماشین و من هم جیغ می‌کشیدم و مقاومت می‌کردم. کاری از دستم ساخته نبود. داخل ماشین دو نفر سفت من را گرفته بودند.”

داشتند او را می‌دزدیدند تا شوهر دهند.

عروس‌دزدی کاری مناقشه‌برانگیز در سومبا است و روایت‌های مختلفی درباره خاستگاه آن وجود دارد؛ اعضای خانواده یا دوستان مردی که می‌خواهد با زنی ازدواج کند او را می‌دزدند.

با وجود اینکه گروه‌های مدافع حقوق زنان مدت‌ها است که خواهان ممنوعیت این کار شده‌اند، اما همچنان در بعضی نقاط سومبا، جزیره‌ای دورافتاده در اندونزی، جریان دارد.

اما در پی ضبط ویدیویی دو مورد عروس‌دزدی و پخش آن‌ها در شبکه‌های اجتماعی، دولت مرکزی حالا خواهان پایان یافتن این کار شده است.

“حس می‌کردم دارم می‌میرم”

سیترا موفق شد تا پیش از رسیدن به خانه‌ای سنتی که ستون‌های ضخیم چوبی و شیروانی بلندی داشت از داخل ماشین به دوست‌پسر و والدینش پیام دهد. او در ادامه متوجه شد که خانواده‌ای که او را دزدیده است فامیل دوری از طرف پدرش است.

“کلی آدم آنجا منتظر بود. با رسیدن من ناقوسی به صدا درآمد و شروع کردند به اجرای مراسم آیینی.”

ماراپو دینی باستانی است که پیروان زیادی در جزیره سومبا دارد و از ادیان آنیمیستی محسوب می‌شود. پیروان این دین عقیده دارند که برای حفظ توازن دنیا باید ارواح را با اجرای بعضی مراسم و اهدای قربانی آرام نگه داشت.

به گفته سیترا “مردم سومبا عقیده دارند که اگر آب به پیشانی شما بخورد نباید از خانه خارج شوید. دقیقا می‌دانستم که چه اتفاقی دارد می‌افتد، برای همین وقتی می‌خواستند آب رویم بپاشند در لحظه آخر دور خودم چرخیدم تا روی پیشانیم نریزد.”

کسانی که او را اسیر کرده بودند مرتب به او می‌گفتند که کارهایشان از روی علاقه است و تلاش می‌کردند تا او را راضی به پذیرش ازدواج کنند.

“اینقدر گریه کردم تا گلویم خشک شد. خودم را به زمین انداختم. اینقدر با نوک سوئیچ موتور به شکمم زدم تا کبود شد. سرم را به ستون‌های چوبی کوبیدم. می‌خواستم به آن‌ها بفهمانم که این ازدواج را نمی‌خواهم. امیدم به این بود که دلشان برایم بسوزد.”

او را که در عمل زندانی این خانواده بود به مدت شش روز در خانه نگه داشتند. شب‌ها در سالن می‌خوابید.

“تمام شب گریه می‌کردم و نمی‌خوابیدم. حس می‌کردم دارم می‌میرم.”

سیترا حاضر نشد لب به آب و غذایی بزند که آن‌ها به او می‌دادند، چون فکر می‌کرد ممکن است طلسم شود: “اگر غذایشان را قبول کنیم، ازدواج را هم می‌پذیریم.”

خواهرش پنهانی آب و غذا به او می‌رساند و خانواده‌اش با حمایت گروه‌های مدافع حقوق زنان مشغول مذاکره با ریش‌سفیدان روستا و خانواده داماد بالقوه بودند تا بتوانند او را آزاد کنند.

مذاکره‌ای در کار نیست

پروآتی، یکی از گروه‌های مدافع حقوق زنان، در چهار سال گذشته هفت مورد عروس‌دزدی ثبت کرده است و عقیده دارد که موارد بسیار بیشتری نیز در نقاط دورافتاده جزیره اتفاق افتاده است.

تنها سه زن، از جمله سیترا، در نهایت آزاد شدند. از دو مورد اخیری که در ماه ژوئن ثبت ویدیویی شده بودند، یکی از زنان با ازدواج کنار آمد.

آپریسا تارانائو، رئیس شعبه محلی پروآتی، می‌گوید “آن‌ها با ازدواج کنار آمدند چون چاره‌ای نداشتند. عروس‌دزدی بعضی وقت‌ها حالت ازدواج تعیین‌شده نیز به خود می‌گیرد و زن به هیچ عنوان در جایگاهی نیست که بخواهد مذاکره کند.”

او می‌گوید آن‌هایی که تن به ازدواج نمی‌دهند اغلب توسط جامعه تقبیح و طرد می‌شوند.

به گفته او “به آن‌ها انگ رسوایی می‌زنند و مردم می‌گویند که دیگر کسی با آن‌ها ازدواج نخواهد کرد و بچه‌دار نخواهند شد. زن‌ها هم از ترس همین تن به ازدواج می‌دهند.”

این دقیقا رفتاری است که با سیترا شد.

حالا سه سال از آن کابوس گذشته است و او با لبخند می‌گوید “خدا را شکر الان با دوست‌پسرم ازدواج کرده‌ام و یک بچه یک ساله داریم.”

وعده ممنوعیت قانونی

فرانس وورا هبی، ریش‌سفید و مورخ محلی، معتقد است که این عمل بخشی از رسوم فرهنگی غنی سومبا نیست و مردم از آن استفاده می‌کنند تا زنان را بدون هیچ پیامدی مجبور به ازدواج کنند.

به گفته او دلیل اصلی ادامه این کار عدم واکنش صریح مقامات و ریش‌سفیدان محلی است.

“هیچ قانونی علیه آن وجود ندارد، بعضا کسانی که دست به این کار می‌زنند با توبیخ اجتماعی روبه‌رو می‌شوند، ولی بازدارنده قانونی یا فرهنگی وجود ندارد.”

در پی اعتراضات سراسری، رهبران محلی سومبا در اوایل ژوئیه با انتشار بیانیه‌ای مشترک مخالفت خود با این کار را اعلام کردند.

بینتانگ پوسپایوگا، وزیر توانمندسازی زنان، از جاکارتا، پایتخت اندونزی، به این جزیره رفت تا در مراسم حضور داشته باشد.

او بعد از پایان مراسم به رسانه‌ها گفت: “بزرگان محلی و مذهبی نظر خود را اعلام کردند؛ سنت دزدیدن و ازدواجی که خبرش اخیرا در همه جا پیچید هیچ ربطی به سنت‌های تاریخی سومبا ندارد.”

او وعده داد که این بیانیه نخستین مرحله از تلاش‌های دولت برای پایان بخشیدن به عرفی خواهد بود که از نظر او خشونت علیه زنان است.

گروه‌های مدافع حقوق زنان از این حرکت استقبال کرده‌اند، اما می‌گویند که “قدم اول در مسیری طولانی است”.

سیترا می‌گوید از اینکه دولت بالاخره دارد به این مساله توجه می‌کند خوشحال است و امید دارد که اتفاقی که برای خودش افتاد در آینده برای کس دیگری اتفاق نیافتد.

“شاید این کار از نظر بعضی‌ها سنت اجدادمان باشد. اما رسمی عقب‌افتاده است که باید متوقف شود چون آسیب زیادی به زنان می‌زند.”

بی بی سی